ในช่วงที่ตลาดผันผวน เป็นช่วงที่ผู้ลงทุนต้องมีการบริหารจัดการพอร์ตลงทุนของตนอย่างเหมาะสม โดยบางท่านอาจจะต้องการบริหารความเสี่ยงเพื่อรักษามูลค่าพอร์ตลงทุนของตนไม่ให้ลดลงมากนัก ในขณะที่บางท่านอาจมองว่าเป็นจังหวะโอกาสในการทำกำไรหากระดับราคาตลาดเคลื่อนไหวไปตามการคาดการณ์ ซึ่งเครื่องมือทางการเงินหนึ่งที่สามารถนำมาใช้ได้ทั้งใน 2 ลักษณะที่กล่าวมาข้างต้นก็คือ "ออปชัน" (Options) หรือสัญญาที่ให้สิทธิเราในการซื้อ (call options) หรือขายสินค้า (put options) ตามราคาที่กำหนดไว้ (เรียกว่าราคาใช้สิทธิ หรือ strike price) ซึ่งอาจเทียบเคียงออปชันได้กับคูปองที่ให้ใช้สิทธิซื้อหรือขายสินค้า ทั้งนี้ ผู้ลงทุนที่เพิ่งเริ่มศึกษาเรื่องออปชันนั้น อาจจะเริ่มจากการทำความเข้าใจกับลักษณะของออปชันและเลือกใช้ประโยชน์จากออปชันในลักษณะง่ายๆ ก่อนซึ่งก็คือการซื้อหรือ long options เพื่อจำกัดความเสี่ยงของเงินลงทุนไว้เท่ากับเงินที่จ่ายซื้อออปชันไป ไม่ต้องมีความกังวลเรื่องวางหลักประกัน 

สำหรับหลักการง่ายๆ ในการเลือกใช้ออปชันนั้น ก็คือถ้าคาดการณ์ว่าราคาสินทรัพย์มีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้น ก็ควรจะใช้ call options (คาดการณ์ตลาดขึ้น) แต่ถ้าคาดการณ์ว่าตลาดเป็นขาลง ก็ควรใช้ put options ยกตัวอย่างเช่น หากคาดว่าระดับราคาดัชนี SET50 มีแนวโน้มปรับตัวเพิ่มขึ้น อาจใช้การซื้อ SET50 call options ซึ่งหากดัชนีปรับตัวเพิ่มขึ้นเกินกว่า “ราคาใช้สิทธิ” ที่กำหนดไว้ในออปชันนั้น ผู้ถือ call options ก็จะได้กำไร ยิ่งระดับดัชนีปรับตัวสูงขึ้นกว่าราคาใช้สิทธิไปมากเท่าไร ก็จะมีกำไรสูงขึ้น ในทางตรงข้าม หากคาดว่า ดัชนี SET50 จะปรับตัวลดลง การเลือกซื้อ put options ก็เป็นกลยุทธ์ที่สร้างผลตอบแทนได้ ยิ่งตลาดปรับตัวลงต่ำกว่าราคาใช้สิทธิมากเท่าไหร่ ผลตอบแทนจาก put options ก็จะมากขึ้นตามไปด้วย ซึ่งในกรณีของ put options นี้ หากผู้ลงทุนมีพอร์ตหุ้นอยู่แล้ว การซื้อ put options เพิ่มเติมก็จะเปรียบเสมือนเป็นการซื้อประกันเพิ่มเติม เพราะจะมีกำไรจาก put options มาช่วยให้มูลค่ารวมของพอร์ตลงทุนดีขึ้นจากที่ราคาหุ้นลดลง 

แม้การซื้อออปชันจะเป็นกลยุทธ์ที่ไม่ซับซ้อน แต่ในทางปฏิบัติ ยังมีประเด็นที่ผู้ลงทุนหลายท่านยังมีข้อสงสัยด้วย SET50 options ที่มีซื้อขายใน TFEX นั้นมีหลายรุ่น หรือหลาย series โดยแต่ละรุ่นก็จะมีการกำหนดราคาใช้สิทธิที่แตกต่างกันไป อีกทั้งแต่ละรุ่นก็ยังมีอายุสัญญาที่แตกต่างกันแม้จะมีราคาใช้สิทธิเดียวกัน ตัวอย่างเช่น SET50 Index Options จะมีราคาใช้สิทธิให้เลือกแตกต่างกันไปทุก 10 จุด เช่น 750, 760, 770 เป็นต้น และมีอายุสัญญาให้เลือกตั้งแต่ระยะสั้นประมาณ 1 เดือน ไปจนถึงระยะยาวสูงสุดที่ประมาณ 6 เดือน ซึ่งความหลากหลายนี้แม้จะช่วยให้ผู้ลงทุนสามารถวางกลยุทธ์ได้อย่างยืดหยุ่น แต่ก็อาจทำให้ผู้ลงทุนมือใหม่มีความยากในการตัดสินใจเลือกซื้อออปชัน

เพื่อให้ง่ายต่อการเปรียบเทียบและตัดสินใจเลือกซื้อออปชัน ผู้ลงทุนอาจใช้เครื่องมืออย่าง “Options Wizard” ที่พัฒนาโดย Settrade มาเป็นตัวช่วยในการตัดสินใจเลือกออปชัน รวมทั้งยังใช้ในการส่งคำสั่งหลังจากเลือกออปชันรุ่นที่ต้องการลงทุนได้สะดวกและรวดเร็ว อย่างไรก็ตาม ในการใช้งานผู้ลงทุนยังคงต้องมีแนวคิดในการคาดการณ์ทิศทางดัชนี SET50 ว่าจะขึ้นหรือลง และมากน้อยประมาณใด ซึ่งหลังจากกำหนดค่าที่คาดการณ์ไว้ในโปรแกรม โปรแกรมก็จะแสดงออปชันรุ่นต่างๆ ที่สอดคล้องกับแนวทางการคาดการณ์ (call หรือ put) รวมทั้งข้อมูลสำคัญที่ผู้ลงทุนต้องใช้ในการตัดสินใจเลือกออปชันที่จะลงทุนมาให้ด้วย ได้แก่ 
•    มูลค่าเงินลงทุนที่ต้องใช้ในการซื้อออปชัน 
•    จุดคุ้มทุน โดยระบุระดับดัชนี SET50 ที่จะทำให้ผู้ลงทุนเริ่มมีกำไร โดยแสดงให้เห็นว่าระดับดัชนีที่จะคุ้มทุนนั้น ดัชนีต้องเปลี่ยนแปลงกี่เปอร์เซ็นต์จากระดับปัจจุบัน ทั้งในรูปแบบตัวเลขและภาพที่เข้าใจง่าย 
•    ผลตอบแทนที่คาดหวัง หากใส่ระดับดัชนีที่คาดหวังไว้ ระบบจะคำนวณและแสดงผลตอบแทนที่จะได้รับจากการลงทุนนั้นๆ ทันที
  
                                                                 ภาพตัวอย่างหน้าจอการใช้งาน Options Wizard



จะเห็นว่า "Options Wizard" เป็นเครื่องมือที่ออกแบบมาเพื่อช่วยให้ผู้ลงทุนทุกคนสามารถเข้าถึงและเข้าใจออปชันได้ง่ายขึ้น โดยผู้สนใจสามารถใช้งาน Options Wizard ได้ผ่าน Streaming App ทั้ง iPhone, iPad และ Android เพียงแค่มีบัญชีซื้อขายอนุพันธ์กับโบรกเกอร์ที่ให้บริการ สำหรับผู้ที่สนใจเรียนรู้การใช้งานเพิ่มเติม สามารถศึกษาข้อมูลได้ที่ www.settrade.com/optionswizard นอกจากนี้ ภายในงาน SET in the City 2025 ที่จะจัดขึ้นในวันที่ 14–15 มิถุนายน 2568 ณ สามย่านมิตรทาวน์ ยังสามารถไปทดลองใช้งานและสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมจากเจ้าหน้าที่ได้ที่บูธ Settrade อีกด้วย